5.3
nihil esse tam regale quam explanationem
aequitatis, in qua iuris erat interpretatio, quod ius
-- --
privati petere solebant a regibus, ob easque causas
agri arvi et arbusti et pascui lati atque uberes definiebantur, qui essent regii [qui] colerenturque sine
regum opera et labore, ut eos nulla privati negotii
cura a populorum rebus abduceret. Nec vero quisquam privatus erat disceptator aut arbiter litis, sed
omnia conficiebantur iudiciis regiis. Et mihi
quidem videtur Numa noster maxime tenuisse hunc
morem veterem Graeciae regum. Nam ceteri, etsi hoc
quoque munere fungebantur, magnam tamen partem
bella gesserunt et eorum iura coluerunt; illa autem
diuturna pax Numae mater huic urbi iuris et religionis fuit, qui legum etiam scriptor fuisset, quas scitis
extare, quod quidem huius civis proprium, de quo
agimus
ch. 3
5.4
Non. 497M
sed tamen ut bono
patri familias colendi, aedificandi, ratiocinandi quidam
usus opus est.
5.5
radicum seminumque cognoscere num
te offendet? [Note] Nihil, si modo opus extabit. [Note] Num
id studium censes esse vilici? [Note] Minime; quippe
cum agri culturam saepissime opera deficiat. [Note] Ergo,
ut vilicus naturam agri novit, dispensator litteras scit,
uterque autem se a scientiae delectatione ad efficiendi
utilitatem refert, sic noster hic rector studuerit sane
iuri et legibus cognoscendis, fontis quidem earum utique perspexerit, sed se responsitando et lectitando et scriptitando ne impediat, ut quasi dispensare
rem publicam et in ea quodam modo vilicare possit,
summi iuris peritissimus, sine quo iustus esse nemo
potest, civilis non inperitus, sed ita, ut astrorum gubernator, physicorum medicus; uterque enim illis ad
artem suam utitur, sed se a suo munere non inpedit.
Illud autem videbit hic vir
ch. 4
